درس بیست و هفتم
درس بیست و هفتم: کنترل زبان
همانگونه که در درس گذشته بیان شد، اولین ویژگی رفتاری انسان پارسا این است که زبانش در بند تعقّل و دانشش قرار دارد. سخنی که نشانی از جهل و غفلت و بیهودگی داشته باشد، از او سر نمیزند و به تعبیر حضرت امیرالمؤمنین (صلواتاللهوسلامهعلیه) منطقش صواب و مطابق با واقع است.
همانگونه که در درس گذشته بیان شد، اولین ویژگی رفتاری انسان پارسا این است که زبانش در بند تعقّل و دانشش قرار دارد. سخنی که نشانی از جهل و غفلت و بیهودگی داشته باشد، از او سر نمیزند و به تعبیر حضرت امیرالمؤمنین (صلواتاللهوسلامهعلیه) منطقش صواب و مطابق با واقع است.
درس بیست وششم
درس بیست وششم
معنای راستگویی در جمله «منطقهم الصواب»
پارسایان راستگو هستند. منظور از این راستگویی، دروغ نگفتن و بهعمد خلاف واقع بیان نكردن نیست. زیرا این درجه از راستگویی مربوط به ایمان است نه تقوا. ویژگیهای خاص متقی، در مؤمن وجود ندارد. مقصود از «منطقهم الصواب» در این فراز از سخن امیرمؤمنان (صلوات الله و سلامه علیه) سخن عالمانه گفتن است، یعنی آنگونه بگوید که مطابقت با واقع داشته باشد. ممکن است کسی سخنی غیر مطابق با واقع بگوید امّا دروغ نباشد. دروغ گفتن تنها به خطا گفتن تحقق نمییابد، بلکه ذهنیت و اراده و نیّت سخنگو هم در آن دخیل است. متّقی کسی است که سخنش عالمانه است یعنی نه فقط دروغ اختیاری و ارادی، بلکه دروغ غیر اختیاری و خطا و اشتباه هم در سخنش نیست. در اینجا دو نکته بايد مورد توجّه قرار گیرد:
معنای راستگویی در جمله «منطقهم الصواب»
پارسایان راستگو هستند. منظور از این راستگویی، دروغ نگفتن و بهعمد خلاف واقع بیان نكردن نیست. زیرا این درجه از راستگویی مربوط به ایمان است نه تقوا. ویژگیهای خاص متقی، در مؤمن وجود ندارد. مقصود از «منطقهم الصواب» در این فراز از سخن امیرمؤمنان (صلوات الله و سلامه علیه) سخن عالمانه گفتن است، یعنی آنگونه بگوید که مطابقت با واقع داشته باشد. ممکن است کسی سخنی غیر مطابق با واقع بگوید امّا دروغ نباشد. دروغ گفتن تنها به خطا گفتن تحقق نمییابد، بلکه ذهنیت و اراده و نیّت سخنگو هم در آن دخیل است. متّقی کسی است که سخنش عالمانه است یعنی نه فقط دروغ اختیاری و ارادی، بلکه دروغ غیر اختیاری و خطا و اشتباه هم در سخنش نیست. در اینجا دو نکته بايد مورد توجّه قرار گیرد:
زیر مجموعه ها
8 گزیده شرح خطبه پارسایان
در این بخش مطالب گزیده شرح خطبه پارسایان ارایه میشود