الفصل الرابع: فی الحواسّ الخمس الظاهرة

الانسان و غیره من الحیوانات الکاملة خُلق له حواسّ خمسة: اللمس و الذوق و الشمّ و السمع و البصر و محسوسات البصر أشرف، فانّها هی الانوار من الکواکب و غیرها، لکنّ اللمس أهمّ للحیوان و الأهمّ غیر الأشرف و المسموعات ألطف من وجه آخر.

حواس پنج‌گانه

انسان و سایر حیوانات کامل، بنابر مشهور پنج حس ظاهری دارند که عبارت است از بساوایی (لامسه)، چشایی (ذائقه)، بویایی (شامه)، شنوایی (سامعه)، بینایی (باصره). ادراکات بینایی بدین‌خاطر که انوار کواکب و مانند آن است، از ادراکات دیگر حواس برتر و شریف‌تر است؛ چون نور بر غیر نور برتری دارد. ولی حس بساوایی برای حیوان مهم‌تر است، اگرچه شریف‌تر نیست و شنیدنی‌ها لطیف‌تر است.