3ـ 1ـ 30ـ رضايت به سختي‌ها

در اين موضوع كه آيا سالك بايد در طلب سختي‌ها باشد يا از آن‌ها نهراسد؛ سختي براي او از آسايش مطلوب‌تر باشد و يا هر كدام برايش فراهم شد بدان راضي باشد، در مباحث عرفان عملي، سخنان بسياري مطرح شده است. از ديدگاه عارفان بزرگي همچون سيد، بر اساس هدايت‌هاي امامان معصوم (ع)، سالك بايد به مقامي دست يابد كه به آن‌چه براي او فراهم شده باشد، راضي باشد مگر آن‌كه با ظاهر شريعت ناسازگار باشد.

نه بايد در پي فراهم ساختن سختي‌ها و گرفتاري‌ها بود و نه به هر قيمتي بايد از آن‌ها پرهيز كرد. به تعبير افلوطين، با اين‌كه بايد براي نگهداري سلامت كوشيد ولي، نبايد آرزوي رهايي از بيماري و درد را به هر قيمتي داشت. (ر.ك. 14،4،1). به تعابير ديني، بايد به قضاي الهي رضايت داشت و از آن خرسند بود، اگرچه بر حسب ظاهر شريعت بايد به اسباب طبيعي براي رفع سختي‌ها و مشكلات توجه داشت. (ر.ك. همين نوشتار،2ـ3ـ18ـ4)