فصل سوم، بخش دوم: تفاوتها - 3ـ 2ـ 11ـ جايگاه ويژه انسان
صفحه12 از18
3ـ 2ـ 11ـ جايگاه ويژه انسان
چنانكه ديديم از نظر افلوطين انسان، يا نفس جزئي، ثمرة فيضان نفس كلّي يا مرتبه فروتر آن است و اگرچه انسان پيش از طبيعت، وجود داشته و از اجزاء جهان معقول بوده است، (ر.ك. 14،4،6). ولي بودن او در عوالم پيش از طبيعت، همانندِ بودن ديگر اشياء و موجودات در اصل و منبع خود ميباشد و از اين جهت امتيازي بر ديگر موجودات ندارد.(همين نوشتار، 377). ولي انسان از نظر سيد داراي هويّت ويژه است كه به لحاظ مقام جمعياش، مبدأ همه موجودات است و نسبت به آنها سِمتِ فاعليّت دارد. (چنانكه در بحث رابطه انسان با رحمن و مانند آن گفته شد.). و به لحاظ مقام كثرت و فرقياش، حامل سِرِّ الهي و ربّ زمين است و از اين جهت جامعيّت بيمانندي دارد. او عالَم، كتاب، كلمه، كتاب مبين، امّ الكتاب و عين الله است.