اشاره‌ای به آداب زیارت

 حسینی شاهرودی، طهور، شرح اصول کافی

 

اشاره‌ای به آداب زیارت

گزیده شرح خطبه پارسایان ـ درس 104

فرمود وقتی که وارد مسجد الحرام می‌شوید «فادخله حافیاً»، اول این‌که پابرهنه بروید

البته در زمان ما الحمد لله خیلی خوب شده مخصوصاً در کشور ما در حرم‌ها و عتبات که کفشداری دارد و کفش‌ها را تحویل کفشداری می‌دهند و به همراه خود نمی‌برند. وقتی کسی به حرم می‌رود تا اضطرار نداشته باشد، مطلوب نیست کفش خود را در پلاستیک بگذارد و همراه خود بردارد. یک وقت اضطرار است و چاره‌ای نیست و کفشداری هم توانایی ندارد کفش این‌همه جمعیت را بگیرد، بردن کفش داخل حرم مانعی ندارد.

ولی وقتی که داخل حرم می‌رویم نباید که کفش همراه‌مان باشد یا هر چیز دیگری که مناسب نیست

باید توجه داشته باشیم که وقتی که در حضور ولی خدا می‌رویم، هم ظاهر ما عیان است و هم باطن ما، هم زیر عبا و چادر و هم درون مشت ما عیان است. بنابراین ادب اقتضا دارد که وقتی به زیارت مشرف می‌شویم، سعی کنیم کفش‌های‌مان را به کفشداری واگذار کنیم و آن‌ها نگه دارند و البته خیلی هم خوب است

البته اگر چاره‌ای نیست و زیارت برخی به‌گونه‌ای است که حتماً از پایین پا وارد می‌شوند و از بالاسر خارج می‌شوند، در صورت اضطرار و با حرم‌های بزرگی که نمی‌شود دور زد و دوباره بازگشت و کفش‌ها را برداشت، مانعی ندارد

اینجا البته فرمود وقتی که می‌خواهی وارد مسجد الحرام بشوی، بنده عرض می‌کنم وقتی که هرجایی وارد می‌شوید که برای عرض عبادت و اظهار عبودیت نسبت به خدا هست باید حافیاً و پابرهنه باشد

آدم وقتی کفش دارد، قدری بر هیبتش افزوده می‌شود و وقتی کفش را بیرون می‌آورد از هیبتش کم می‌شود، وای به روزی که جوراب‌ها را هم بیرون بیاورد، کاملاً می‌شود بیابانگرد. این هیبت باید شکسته بشود

بهرحال فرمودند که پابرهنه برو. این پابرهنه رفتن فقط برای امروز نیست که فرش و سنگ مرمر کردند. این‌جا که همه پابرهنه می‌روند و کیست که با کفش برود؟ خیر، زمانی که سنگ، خاک، شن و ... ریختند و مانند کوچه و خیابان بوده، در آن زمان می‌گوید اگر در کوچه و خیابان کفش می‌پوشی، ولی وقتی که در خانه خدا و مسجد الحرام که وارد شدی، با کفش وارد نشو و کفش‌هایت را بیرون بیاور.

این‌ها تأسی می‌کنند به سفارشی که خدای متعال به انبیای اولوالعزم فرموده که: «فاخلع نعلیک»، کفش‌هایت را بیرون بیاور. پیامبر و کلیم الله هم که هستی ولی وقتی به حوزه عبادت و بندگی و اظهار بندگی وارد می‌شوی، کفش‌هایت را بیرون بیاور و این کفش‌ها یعنی تمام آنچه که تعلق به دنیا دارد را بیرون بیاور.

برای همین است که سفارش شده که وقتی که به زیارت وارد می‌شوید چه در مسجد الحرام و چه در اعتاب و حرم‌های مشرفه و مطهر، فرمودند که با غسل وارد شوید. غسل نمادی است از خلع تعلقات دنیا، چنان‌که که وضو هم به همین نوع است ولی غسل کامل است.

فرمود که پابرهنه وارد شو و «علی السکینه»، با آرامش وارد شو و عجله نداشته باش که وقت کم است. مگر آن وسط چه خبر است؟! امام رضا علیه السلام که آنجا نیست، مگر امام رضا علیه السلام حبس و زندانی است که در آن‌جا باشد! امام رضا علیه السلام بر همه عالم طبیعت محیط است. بلکه فراتر از آن است، لکن برای ما همین عالم طبیعت بس است. بنابراین شما در هر صحنی که باشید، امام رضا علیه السلام آن‌جا هم هست. در کوچه و خیابان شما هم هست. «هو معکم اینما کنتم» اگر شما با او معیت ندارید، ولی او که معیت دارد. او ناظر و مراقب است و نگاه می‌کند.

آن تعبیری که امام حسین صلوات الله و سلامه علیه فرمود: «أیکون لغیرک من الظهور ما لیس لک»، این تعبیر درباره بندگان خاص خدا و مُخلَصین هم قابل گفتن است. یعنی می‌شود که چیزی ظاهر باشد و آن‌ها ظاهر نباشند! مگر می‌شود چیزی در این جهان اتفاق بیفتد و آن خاندان ناظر و مراقب نباشند! امکان‌پذیر نیست و از محالات است. زیارت جامعه کبیره را ملاحظه بفرمایید.

بنابراین حال که او نگاه می‌کند، به کجا می‌خواهی بروی؟! آرامتر! اگر ده دقیقه وقت داری، به اندازه همین ده دقیقه آرام‌تر قدم بزن

چقدر سفارش شده که وقتی برای زیارت از خانه خارج می‌شوید، قدم‌هایتان را کوتاه بردارید! با سکینه، آرامش و بدون عجله راه بروید. با وقار و خشوع حرکت کنید.

 

صوت

 

فیلم (دریافت)