(10) عقل؛ مهمترین ابزار وصول به خدای متعال

حسینی شاهرودی، طهور، دین و عقلانیت

21 /9 /93 ـ شب اربعین 1436

عقل؛ مهمترین ابزار وصول به خدای متعال

انسان دو حجت دارد: 1ـ حجت بیرونی: انبیا، اوصیای انبیا، عالمان ربانی و مبلغان الهی 2ـ حجت درونی: عقل

مقصود از حجت بودن عقل: کسی که از عقل اطاعت می‌کند، علاوه بر عذر داشتن، به مقصدی که باید برسد، می‌رسد.

مشروط بر روش‌مندی، به‌وسیله عقل می‌توان به قرب الهی دست یافت، اگرچه عقل خطا کند.

جایگاه عقل در دین چیست؟

وَ قَالَ صلی الله علیه و آله و سلم: سَيِّدُ الْأَعْمَالِ فِي الدَّارَيْنِ الْعَقْلُ وَ لِكُلِّ شَيْ‏ءٍ دِعَامَةٌ وَ دِعَامَةٌ الْمُؤْمِنِ عَقْلُهُ فَبِقَدْرِ عَقْلِهِ تَكُونُ عِبَادَتُهُ[1]

عقل دو معنا دارد:

1ـ قوه و توانی که انسان دارد

2ـ کار و فعالیتی که عقل انجام می‌دهد (حاصل مصدر)

معنای سیادت عقل: ضرورت پیروی از آن

تمام آیات قرآن در نهایت دقت و ظرافت است، به‌گونه‌ای که هیچ‌گونه نقص و ضعفی در هیچ‌یک از مراتب آن راه ندارد؛ همچنین است سخن پیامبر و سایر انبیا

کلام خاتم الانبیا، خاتم الکلام است

حیثیت ایمانی مؤمن وابسته به عقل اوست

علم و ایمان هرکسی از لوازم وجود اوست

کار انبیا کشف حجاب از باطن و هویت انسان است

عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ أَنَّهُ صلی الله علیه و آله و سلم قَالَ أَسَاسُ الدِّينِ بُنِيَ عَلَى الْعَقْلِ وَ فُرِضَتِ الْفَرَائِضُ عَلَى الْعَقْلِ وَ رَبُّنَا يُعْرَفُ بِالْعَقْلِ وَ يُتَوَسَّلُ إِلَيْهِ بِالْعَقْلِ وَ الْعَاقِلُ أَقْرَبُ مِنْ رَبِّهِ مِنْ جَمِيعِ الْمُجْتَهِدِينَ بِالْعَقْلِ وَ لَمِثْقَالُ ذَرَّةٍ مِنْ بِرِّ الْعَاقِلِ أَفْضَلُ مِنْ جِهَادِ الْجَاهِلِ أَلْفَ عَامٍ[2]

امام کاظم صلوات الله و سلامه علیه: يَا هِشَامُ قَلِيلُ الْعَمَلِ مِنَ الْعَالِمِ مَقْبُولٌ مُضَاعَفٌ وَ كَثِيرُ الْعَمَلِ مِنْ أَهْلِ الْهَوَى وَ الْجَهْلِ مَرْدُودٌ[3]

عقل رکن انسان و ایمان است و مهمترین ابزار وصول به خدای متعال است



[1]ـ مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل / ج‏11 / 207  

[2]ـ مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل / ج‏11 / 208  

[3]ـ الكافي/ ج‏1 / 17  

 

صوت

 

فیلم (قسمت اول)

 

فیلم (قسمت دوم)

 

فیلم (قسمت سوم)